در این مطلب به بررسی نقش عوامل موثر در افزایش پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان کنکوری خواهیم پرداخت و راهکارهایی را در جهت بهبود عملکرد تحصیلی بیان خواهیم کرد .
در پیشرفت تحصیلی و بالا بردن کیفیت مطالعاتی ، به خوصوص در دوران کنکور ، علاوه بر مشاور و راهنمای تحصیلی ، عوامل متعدد دیگری نیز نقش ایفا می کنند که در این مطلب به بررسی مهم ترین آن ها خواهیم پرداخت .
- برخی از مهم ترین عوامل موثر در افزایش پیشرفت تحصیلی به شرح زیر است :
- مشاور و راهنمایی تحصیلی
- والدین و خانواده
- معلمان و کارکنان مدرسه
- عوامل محیطی
- و ….
در ادامه مطلب توضیحات تکمیلی را در رابطه با نقش هر کدام از عوامل موثر در افزایش پیشرفت تحصیلی خواهیم خواند .
نقش مشاوره در افزایش پیشرفت تحصیلی
مشاوره تحصیلی یک فرآیند یاورانه و یاری رساننده است که در آن به فرد کمک می شود تا متناسب با استعداد ها و علائق خود و با توجه به خصوصیات شخصیتی اش رشته تحصیلی مناسبی را انتخاب کرده و برنامه ریزی مطالعاتی مطلوبی را انجام بدهد .
در مشاوره ، دانش آموزان به سمت رشته های تحصیلی مورد نیاز جامعه سوق داده می شوند تا علاوه بر تامین نیاز های فردی ، نیازهای تخصصی جامعه نیز برطرف گردد .
- در راهنمایی و مشاوره تحصیلی به دانش آموزان در زمینه های زیر کمک می شود :
- انتخاب رشته تحصیلی
- انتختاب مواد درسی
- حل مشکلاتت تحصیلی
- برنامه ریزی مطالعاتی
- و ….
در مشاوره تحصیلی ، به فرد کمک می شود که متناسب با استعدادها ، علائق و سایر خصوصیات فردی و شخصیتی ، رشته تحصیلی مناسبی را انتخاب کند .
راهنمایی تحصیلی ، برای تحقق اهداف تحصیلی ، کمک های لازم را در اختیار دانش آموزان قرار می دهد .
در مشاوره تحصیلی ، هدف مهم و عمده این است که دانش آموزان به سوی رشته های تحصیلی مورد نیاز جامعه سوق داده شوند تا علاوه بر نیازهای فردی ، نیاز های تخصصی جامعه نیز فراهم شود .
کنکور و مسائل مرتبط با آن از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که نقش مشاور و برنامه ریزی تحصیلی بیش از پیش برجسته تر می شود .
مشاوره و راهنمایی تحصیلی ، این امکان را برای دانش آموزان کنکوری فراهم می آورد که با در نظر گرفتن تمام جنبه های شخصیتی و رشد و تکامل فرد ، بهترین برنامه ریزی مطالعاتی را اجرایی کند .
نقش والدین در افزایش پیشرفت تحصیلی
خانواده اولین نهاد زندگی اجتماعی است که فرد در آن رشد و پرورش پیدا می کند ؛ نهادی که شاکله و اساس شخصیت و آینده فرد در آن پایه ریزی می شود .
یکی از عوامل بسیار مهم و کمک کننده در رشد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کنکوری ، چگونگی رفتار ، واکنش و ارتباط والدین با فرزندان است .
نوع برنامه ریزی و رابطه دانش آموزان با والدین می‌تواند تاثیر بسزایی در رشد تحصیلی فرزندان داشته باشند.
آماده سازی امکانات و مهیا کردن شرایط مساعد ، هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ روانی و عواطفی ، از وظایف اصلی والدین بوده که نقش مهمی را در موفقیت تحصیلی فرد ایفا می کند .
چنان چه والدین بتوانند از جهات مختلف ، مثلا از لحاظ اقتصادی ، فرهنگی ، روانی و … شرایط مناسب و مطلوبی رابرای کودک فراهم کنند ؛ می توانند موفقیت تحصیلی دانش آموزان خود را تا حدودی تضمین کنند .
کمک به پیشرفت تحصیلی فرزندان و مهیا کردن امکانات لازم در جهت پیشرفت تحصیلی و افزایش عملکرد آن ، از وظابف عمده و بسیار مهم والدین است .
والدین می بایست در مراقبت های لازم را در جهت شکوفا کردن استعداد های فرزند خود داشته باشند و در صورت عدم پیشرفت مناسب ، به مشاور مراجعه کنند و از مشاور مدرسه کمک و راهنمایی طلب کنند .
نقش معلمان در افزایش پیشرفت تحصیلی
با اینکه مشاوره و راهنمایی تحصیلی ، بیشترین خدمات را در هدایت دانش آموزان بر عهده دارد ، ولی بدون همکاری تمامی افراد و گروه هایی که با دانش آموز سر و کار دارند ؛ موفقیتی حاصل نخواهد شد .
کارکنانی که در راهنمایی تحصیلی وظایفی بر عهده دارند عبارت اند از :
- مدیر مدرسه
- معلمان
- مشاور مدرسه
همکاری کامل با مشاور مدرسه و معلمانی که در ارتباط با دانش آموز هستند از وظایف اصلی مدیران است .
مدیر مدرسه این وظیفه مهم را نیز برعهده دارد که محل مناسب و امکانات مربوط به اجرای برنامه های راهنمایی و پیشرفت تحصیلی دانش اموزان را فراهم کند .
معلم به علت تماس زیاد با دانش آموزان در شناخت و پیشرفت تحصیلی آن ها از هعه عوامل مدرسه نقش فعال تری را ایفا می کند .
کشف مشکلات تحصیلی و ارجاع آن ها ب مشاور و کمک به رفع مشکلات ، از وظایف بسیار مهم معلمان است که نقش مستقیمی را در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به خصوص داوطلبان کنکوری دارد .
همچنین مشاور مدرسه نیز با انجام تست ها و آزمون های مختلف می تواند سطح تحصیلی دانش آموز را بسنجد و اگر مشکلی در این زمینه پیدا کند ، به رفع آن کمک بنماید .
تسهیل در امور یادگیری و امکان بروز استعداد ها و توانایی های دانش آموزان یکی از وظایف مهمی است که مشاور مدرسه بر عده دارد .
هدایت دانش آموزان به سمت علائق و استعداد ها و همچنین رشته های تحصیلی مورد نیاز جامعه نیز بر عهده مشاور مدرسه است .
نقش عوامل محیطی در افزایش پیشرفت تحصیلی
به طور کلی دو عامل مهم بر پیشرفت تحصیلی ، اثر گذار است که به شرح زیر است :
- ژنتیک یا وراثت
- عوامل محیطی
مهمترین عوامل محیطی موثر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را می توانید در جدول زیر مشاهده کنید :
| ردیف | عوامل محیطی موثر در پیشرفت تحصیلی |
| 1 | خانواده |
| 2 | دوستان و همسالان |
| 3 | وضعیت اقتصادی |
| 4 | طبقه اجتماعی |
| 5 | عوامل آموزشی |
| 6 | عوامل فرهنگی |
| 7 | پیشرفت علوم و تکنولوژی |
| 8 | رسانه و وسایل ارتباط جمعی |