دانش آموزانی که علاقمند به رشته های موجود در شاخه های فنی و یا هنری هستند، می توانند با مطالعه درباره رشته های مربوط به هنرستان، رشته مورد نظر خود را انتخاب کرده و در آن به ادامه تحصیل بپردازند.
توجه داشته باشید که برخی رشته های هنرستان فنی و حرفه ای دارای محدودیت جنسیتی هستند که در ادامه مطالعه می کنید.
رشته های هنرستان فنی و حرفه ای
گروه های آموزشی در شاخه تحصیلی فنی و حرفه ای به چهار دسته تقسیم می شوند که هر کدام از این گروه ها زیر گروه های متفاوت و زیادی را شامل می شود. این گروه های آموزشی به شرح زیر است :
- هنر
- مدیریت و خدمات
- صنعت
- کشاورزی
زیر گروه های رشته هنر
زیر گروه های رشته هنر به شرح زیر است :
فتوگرافیک | طراحی دوخت | معماری داخلی |
صنایع دستی | انیمیشن و پویانمایی | تولید برنامه تلویزیونی |
گرافیک | نقاشی | نوازندگی ساز جهانی |
نوازندگی ساز ایرانی | نمایش | سینما |
نقشه کشی معماری | طراحی زبان بصری | مرمت آثار فرهنگی |
موسیقی مبانی آهنگ سازی | پشتیبانی صحنه | چاپ دستی |
زیر گروه های رشته مدیریت و خدمات
زیر گروه های رشته مدیریت و خدمات به شرح زیر است :
حسابداری | تربیت کودک |
تربیت بدنی | حمل و نقل |
ناوبری | مدیریت خانواده |
شبکه و نرم افزار یارانه ای | —- |
زیر گروه های رشته صنعت
زیر گروه های رشته صنعت به شرح زیر است :
الکتروتکنیک | الکترونیک | الکترونیک و مخابرات دریایی |
مکانیک موتورهای دریایی | ساختمان | نقشه برداری |
سرامیک | صنایع شیمیایی | صنایع نساجی |
متالوژی | معدن | مکاترونیک |
صنایع فلزی | تاسیسات مکانیکی | مکانیک خودرو |
ماشین ابزار | صنایع چوب و مبلمان | نقشه کشی عمومی |
ساخت و تولید | —- | —- |
زیر گروه های رشته کشاورزی
زیر گروه های رشته کشاورزی به شرح زیر است :
امور باغی | امور دامی |
امور زراعی | ماشین های کشاورزی |
صنایع غذایی | —- |
رشته های هنرستان فنی و حرفه ای اختصاصی دخترانه
همان طور که پیش از این عنوان کریدمی برخی از رشته های هنرستان فنی و حرفه ای شامل محدودیت های جنسیتی می شوند.
رشته های هنرستان فنی و حرفه ای اختصاصی دخترانه به شرح زیر است :
- طراحی دوخت
- کودک یاری
رشته های هنرستان فنی و حرفه ای اختصاصی پسرانه
رشته های هنرستان فنی و حرفه ای اختصاصی پسرانه به شرح زیر است :
- صنایع فلزی
- الکتروتکنیک
- تاسیسات
- متالوژی
- ساختمان
- ساخت و تولید
لیست رشته های جدید هنرستان فنی و حرفه ای
اداره آموزش و پرورش کشور در سال 1400 لیست جدیدی از رشته های هنرستان فنی و حرفه ای را منتشر کرد.
لیست جدید رشته های فنی و حرفه ای به شرح زیر است :
- محیط بانی
- حمل و نقل ریلی
- خدمات فروشگاهی
- بهداشت عشایر و روستا
- باریافت مواد
- انرژی
شرایط لازم جهت ورود به رشته های شاخه فنی و حرفه ای
- مجموع نمرات پایانی دروس ریاضی، علوم تجربی و حرفه و فن در سه پایه دوره متوسطه اول باید بدون ضریب بیشتر از 30 باشد.
- حداقل نمره درس ریاضی 1 در دوره متوسطه اول باید 10 باشد.
- دروس مرتبط با رشته های تحصیلی این شاخه، باید دارای مجموع نمرات حداقل 120 و معدل حداقل 12 باشند.
بازار کار رشته های فنی و حرفه ای
به طور کلی رشته های فنی حرفه ای از جمله رشته هایی می باشند که دانش آموزان این رشته ها را با مهارت ها و انواع فنون و روش های انجام کار آشنا می نمایند و آن ها را برای ورود به بازار کار در آینده آماده می سازند. به لحاظ کارایی، رشته های فنی حرفه ای و شغل های فنی حرفه ای در مقطع دیپلم کاراتر از رشته های نظری می باشند.
پردرآمدترین رشته های فنی و حرفه ای
در بین رشته های فنی، تعدادی از رشته ها دارای طرفدار و در عین حال بازار کار بهتری می باشند. درنتیجه خیلی زود ظرفیت این رشته ها تکمیل می گردد. این رشته ها به شرح زیر است :
- الکترونیک
- مکانیک خودرو
- تعمیر وسایل خانگی
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای در هر زیر گروه به شرح زیر است :
مشاغل رشته گرافیک
- طراح نشانه،تمبر و اسکناس
- طراح تیتراژ تلویزیونی
- طراح حروف و خط
- طراح آگهی و تابلو های تبلیغاتی
- کاریکاتوریست
- طراح تیزر
- طراح بسته بندی
- طراح جلد کتاب
- تصویرگر و صفحه آرا
مشاغل رشته تربیت بدنی هنرستان
- داوری مسابقات ورزشی
- سرپرست تیم های ورزشی
- سرپرستی اماکن و تاسیسات ورزشی
- سرپرست میادین ورزشی
- مربیگری و کمک مربیگری رشته های مختلف ورزشی
مشاغل رشته نقاشی هنرستان
- دستیاری استادان رشته نقاشی
- نقاشی پوستر های سینمایی
- اجرای کارهای تبلیغاتی
- نقاشی بر روی پارچه،سفال و …
- کار در کارگاه صنعتی
- فعالیت در زمینه چاپ بر روی اجسام مختلف
- فعالیت هنری و ارائه آثار نقاشی در نمایشگاه ها
مشاغل رشته نمایش هنرستان
- نمایشنامه نویسی در رسانه های جمعی
- بازیگری و کارگردانی
- اجرای نمایش عروسکی
- اجرای کار ماسک و گریم
- دستیار طراحی صحنه
مشاغل رشته موسیقی هنرستان
- مربی آموزشی سازهای ایرانی و جهان
- فعالیت در کارگاه ساز سازی و ارزیاب ساز
- مربی آموزشی پیانو
- فعالیت در استودیو های ضبط موسیقی
- برنامه ریز و اجرا کننده ی موسیقی فیلم
- آفرینش سرودها و آهنگ ها
- آهنگسازی
مشاغل رشته الکترونیک هنرستان
- سیم کشی ساختمان
- سیم پیچی ترانسفورماتورها
- نقشه کشی مدارات الکتریکی
- تعمیر و نگهداری ماشین های الکتریکی
- سیم پیچی استاتور ماشین های الکتریکی
- سرویس و تعمیر وسایل خانگی الکتریکی
مشاغل رشته صنایع دستی هنرستان
- فعالیت در کارگاه های تولیدی صنایع دستی
- راه اندازی کارگاه های تولیدی صنایع دستی
- فعالیت در کارگاه نگارگری
- کارگاه ساخت انواع ظروف سفال و نقش روی آن
- مدیریت نمایشگاه ها، موزه ها و کارگاه های هنری
مشاغل رشته چاپ هنرستان
- کارگاه ماشین آلات چاپ برجسته
- مونتاژ کار و رنگی و سیاه و سفید افست
- صفحه بندی ماشین سربی و اپراتوری آن
- اپراتور جلد سازی و پاکت سازی
- راسته چین، فرم چین، و صفحه بند دستی
- فرمول چین و حروف چینی فتویی و کامپیوتری
- چاپ کار جی تی او
- لیتوگراف و لی آت کار
- روتوش کار و کپی کارافست
مشاغل رشته صنایع چوب هنرستان
- راه انداز و کار با ماشین آلات صنایع چوبی
- قالب ساز چوبی ،معرق کار
- منبت کار و مشبک کار
*کارگاه ساخت انواع مبلمان، تختخواب و … - ارزیاب چوب
- کنترل کیفیت محصولات چوبی در خطوط تولید
- کابینت سازی چوبی
- سرپرستی کارگاه سازه های چوبی
مشاغل رشته صنایع نساجی
- اپراتور ماشین های نساجی
- چاپ کالای نساجی
- اپراتور ماشین های چاپ
- کارگاه بتفندگی نساجی
- کارگاه بافندگی حلقوی و تاری پودی
- رنگرز کالای سلولوزی و مصنوعی و مخلوط
- کارگاه ریسندگی سیستم پنبه ای و پشمی
- آزمایشگاه فیزیک نساجی
- کارگاه مقدماتی بافندگی
- طراح بافت پارچه
شغل های رشته سرامیک
- شکل دهنده قطعات در حالن خام
- طراحی و محاسبات در سرامیک
- راه اندازی کارگاه های پخت سرامیک
- راه اندازی کارگاه های کنترل کننده قطعات تولیدی سرامیک
- آزمایشگاه شیمی تخصصی سرامیک
- اپراتور کوره پخت سرامیک
- اپراتور ماشین آلات سرامیک
شغل های رشته شبکه و رایانه
- مسئول آرشیو نرم افزاری
- برنامه ساز سیستم های کامپیوتری
- فعالیت در کارگاه سخت افزار
- راهبر سیستم های کاربردی کامپیوتر
- دستیار تولید کننده سیستم های کامپیوتری
- نصاب و راهبر سایت کامپیوتر سرپرست سایت کامپیوتر
- مسئول کارگاه آموزش کامپیوتر
مشاغل رشته نقشه کشی
- نقشه کش نقشه های اجرایی معماری
- نقشه کش معماری داخلی
- نقشه کش نقشه های سازه ای
- نقشه کش کامپیوتری
- کمک پژوهشگر معماری
- کنترل کیفیت ساختمان
- دفاتر مهندسین مشاور و طراح
مشاغل رشته نقشه برداری
- سرپرست کارگاه نقشه برداری
- تعمیر کار دوربین های نقشه برداری
- دفاتر فنی و مهندسین مشاور و طراح
- مترور
- محاسبات حجم عملیات خاکی
- تهیه نقشه های توپوگرافی شهری و مناطق وسیع
- کار بادوربین های دیجیتالی و مکانیکی نقشه برداری
- نقشه بردار هوایی و زمینی و تهیه نقشه
مشاغل شغل های رشته سینما
- فیلم سازی
- دستیاری کارگردان
- دستیاری فیلم بردار
- دستیاری تدوین و نور پردازی
- طراحی و نقاشی صحنه ها
- کارگردانی سینما
- تولید برنامه های سینمایی
- طراحی در گریم و ماسک
- نویسندگی فیلم نامه
مشاغل رشته صنایع شیمیایی
- کارخانجات پالایش گاز
- کارخانجات صنایع پلیمر
- کارخانجات پتروشیمی
- متصدی آزمایشگاه های شیمی
- متصدی خط تولید مواد پاک کننده
- آبکاری فلزات به روش های مختلف
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای ویژه پسران
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای ویژه پسران به شرح زیر است :
مشاغل رشته صنایع فلزی هنرستان
هنرجویان رشته صنایع فلزی بعد از پایان تحصیل می توانند در شغل های زیر به کار بپردازند :
- خمکاری ورق های فلزی
- لوله و پروفیل
- کار با دستگاه نفطه جوش
- برشکاری گاز و برق
- لحیم کاری نرم و سخت
- جوشکاری اسکلت های فلزی، مخازن آب و …
- جوشکاری با شعله گاز و قوس الکتریکی و مقاومتی
مشاغل رشته تاسیسات هنرستان
هنرجویان رشته تاسیسات بعد از پایان تحصیل می توانند در شغل های زیر به کار بپردازند :
- نصاب و لوله کشی تاسیسات حرارت مرکزی
- نقشه کشی تاسیسات مکانیکی ساختمان
- برقکار و راه انداز دستگاههای تاسیساتی
- طراح ،مجری و ناظر لوله کشی گاز خانگی و تجاری
- لوله کش آب گرم و سرد ساختمان های مسکونی و تجاری با استفاده از لوله های فلزی پلیمری
- جوشکاری برق و گاز
مشاغل رشته ساختمان هنرستان
هنرجویان رشته ساختمان بعد از پایان تحصیل می توانند در شغل های زیر به کار بپردازند :
- نقشه برداری عمومی ساختمان
- دفاتر فنی مهندسین مشاور ساختمان
- سرپرست آزمایشگاه بتن
- تعمیر کار دوربین های نقشه برداری
- طراح قطعات بتنی پیش ساخته
- ماکت ساز ساختمان
- نقشه کش ساختمان
- سرپرست کارگاه عملیات اجرایی ساختمان
- آرماتور بند و قالب بند
مشاغل رشته متالوژی هنرستان
هنرجویان رشته متالوژی بعد از پایان تحصیل می توانند در شغل های زیر به کار بپردازند :
- کارخانجات تولید خودرو
- کارگاه ریخته گری قطعات آلیاژی
- کارخانجات تولید ماشین آلات صنعتی
- کارخانجات تولید قطعات فولادی و چدنی
- کارخانجات ذوب آهن
- کارخانجات تولید فولاد
- کارخانجات تولید قطعات صنعتی
شغل های رشته ساخت و تولید هنرستان
هنرجویان رشته ساخت و تولید بعد از پایان تحصیل می توانند در شغل های زیر به کار بپردازند :
- کارگاه های تراشکاری
- کارگاه های فرز کاری
- کارگاه های ابزار تیز کنی
- کارگاه های چرخ دنده تراشی
- فرز کاری، برش کاری و …
- اپراتوری ماشین های اتوماتیک
- فرم تراشی و سری تراشی
- سرپرستی آزمایشگاه اندازه گیری دقیق
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای ویژه دختران
مشاغل رشته های فنی و حرفه ای ویژه دختران به شرح زیر است :
مشاغل رشته کودک یاری هنرستان
- مسئول تغذیه و بهداشت مواد غذایی
- مسئول کودکان پیش از دبستان
- بهداشت یار مادر و کودک
- فعالیت در واحد فوریت های پزشکی
- مسئول آموزش و تنظیم خانواده
- همکاری با تیم های پزشکی
- سرپرستی خانه های بهداشت
- برنامه ریز رژیم غذایی مادر و کودک
- مراقبت و پرستاری از کودک
مشاغل رشته طراحی دوخت هنرستان
- سری دوزی پوشاک
- برشکاری لباس و پارچه
- طراحی لباس و دوخت
- سرپرست آموزشگاه خیاطی
- مدیر امور تولیدی پوشاک
- تکه دوزی و گلدوزی لباس
- نازک دوزی و ضخیم دوزی
- دوخت کامل سیسمونی
تفاوت رشته های کار و دانش و فنی حرفه ای
- دروس ارائه شده کار و دانش از فنی و حرفه ای آسان تر هستند
- تعداد دروس عملی رشته های کار و دانش نسبت به دروس شاخه فنی و حرفه ای بیشتر است
- میانگین نمرات مورد نیاز برای ثبت نام رشته کار و دانش کمتر از رشته فنی و حرفه ای می باشد
- سرعت جذب فارغ التحصیلان رشته فنی و حرفه ای نسبت به کار و دانش کمتر شده است
- رشته کار و دانش به دلیل دروس عملی بیشتر تعداد رشته های بیشتری دارد