در این مطلب اطلاعات جامی را در رابطه با تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان کنکوری ارائه خواهیم داد و تعریف کاملی از مفهوم ” یادگیری ” را بیان خواهیم کرد .
یکی از مسائل مهمی که روانشناسان و مربیان تربیتی با آن دست و پنجه نرم می کنند ، موضوع آموزش تکنیک های یادگیری به دانش آموزان کنکوری است .
کنکور به عنوان بزرگترین ماراتن علمی کشور مطرح می شود و رقابت سنگینی بر آن حاکم است .
از این رو دانش آموزانی که تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی را به خوبی فرا گرفته باشند و آموزش کافی را در این رابطه دیده باشند ، می توانند موفقیت خود را تضمین کنند .
آموزش تکنیک های یادگیری به دانش آموزان ، مسئله پیچیده و دشواری نیست اما از آنجایی که دانش آموزان کنکوری در مرحله زمانی حساسی قرار دارند ، تنلاش و اهتمام ویژه ای را از سوی مراجع ذی صلاح می طلبد.
یکی از منابعی که می توان به خوبی به آن استناد کرد ، مفاهیم مطرح شده در روانشناسی تربیتی است چرا که این شاخه از علم با مسائل مرتبط با دانش آموزان ، نحوه تدریس ، انواع یادگیری و … سر و کار دارد .
بنابراین در این مطلب یک تعریف علمی از مفهوم یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی ارائه خواهیم داد و سپس تکینک های اجرای آن را معرفی خواهیم کرد .
تعریف یادگیری
در علم روانشناسی ، مفهوم یادگیری تعریف ویژه ای دارد :
یادگیری تغییر نسبتا پایدار در توان رفتاری یا رفتار بالقوه است که در نتیجه ی تجربه یا تمرین تقویت شده به وجود می آید .
در این تعریف ، چندین جز و عنصر مشاهده می شود که به تعریف هر کدام از این عناصر خواهیم پرداخت .
- عناصر تعریف یادگیری :
- جز یا عنصر اول : تغییر
- جز یا عنصر دوم : نسبتا پایدار
- جز یا عنصر سوم : توان رفتاری یا رفتار بالقوه
- جز یا عنصر چهارم : تجربه یا تمرین تقویت شده
عنصر اول : تغییر
یادگیری یعنی تغییر در رفتار . یعنی در اثر یادگیری ، فرد می تواند کاری را انجام بدهد که قبل از یادگیری قادر به انجام آن نبوده است . یعنی فرد کاری یا چیزی را بلد شده است ،که قبل از اینکه آن را یاد بگیرد ، آن را بلد نبوده است .
عنصر دوم : نسبتا پایدار
یعنی اینکه آن تغییر نه موقتی است و نه ثابت است . تغییر اگر موقتی باشد که تغییر نیست ! و بر عکس اگر هم ثابت و مادام العمر باشد نیز تغییر به حساب نمی آید . در تعریف یادگیری ، منظور تغییری است که نسبتا پایدار باشد .
عنصر سوم : توان رفتاری یا رفتار بالقوه
به طور کلی ما دو نوع فعل یا رفتار داریم :
الف) رفتار بالقوه
ب) رفتار بالفعل
این تغییر در توان رفتاری یا رفتار بالقوه ی ما وجود دارد . یعنی اگر فرد اکنون کاری راانجام نمی دهد یا آن رفتار از او سر نمی زند ، دلیل بر این نیست که آن رفتار را یاد نگرفته است و آن رفتار را بلد نیست . به عبارتی تغییر در رفتار ما لزوما نباید بلافاصله بعد از یادگیری ایجاد شود .
عنصر چهارم : تجربه یا تمرین تقویت شده
یعنی اینکه رفتار ، بر اثر تکرار و تمرین و تجربه ، تقویت می شود .
تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی
بسیاری از پژوهش هایی که در حوزه تربیتی و آموزشی صورت گرفته است ، از وجود یک رابطه مستقیم و معنا دار میان یادگیری و پیشرفت تحصیلی خبر می دهد .
به گونه ای که آموزش تکنیک های یادگیری به دانش آموزان ، به خصوص داوطلبان کنکوری ، تا حد زیاد و قابل قبولی ، عملکرد تحصیلی و پیشرفت درسی آن ها را بهبود بخشیده است .
سبک های یادگیری و آموزش آن ها در موفقیت تحصیلی دانش آموزان نقش به سزایی داشته و می تواند آینده شغلی و تحصیلی این افراد را تحت تاثیر خود قرار دهد .
در حال حاضر ، آموزش تکینک های یادگیری از سوی معلمان و مشاوران مدرسه به خوبی صورت نمی گیرد و این افراد از اهمیت این آموزش ها آگاهی چندانی ندارند .
بنابراین قبل از هر اقدامی لازم است که معلمان و عوامل آموزشی ، آگاهی و آموزش کافی در این رابطه را ببینند و در دوره های مختلف آموزشی شرکت کنند و سپس آموزش صحیح و اصولی به دانش آموزان داده شود .
تکنیک های یادگیری
- در جدول زیر می توانید ۵ راهکار مهم و کاربردی از تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی را مشاهده کنید :
ردیف | تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی |
تکنیک یادگیری اول | هدف گذاری کوتاه مدت و بلند مدت |
تکنیک یادگیری دوم | آماده سازی |
تکنیک یادگیری سوم | انجام برنامه ریزی صحیح و اصولی |
تکنیک یادگیری چهارم | تلاش برای تقویت اراده و مطالعه مستمر |
تکنیک یادگیری پنجم | تثبیت و مرور خوانده ها |
تکنیک اول : هدف گذاری
اولین تکنیک و نخستین گام ، هدف گذاری کوتاه مدت و بلند مدت است .
به طور کلی وقتی هدف فعلی مشخص نباشد ، انگیزه ای برای به سرانجام رساندن آن عمل وجود نخواهد داشت و موجب این می شود که از سوی فرد ، تلاش بیهوده و بی ثمری صورت بگیرد .
هدف گذاری کوتاه مدت موجب می شود که یک نمای نزدیک از آنچه قرار است که توسط شما انجام بگیرد داشته باشید ؛ از این رو مسیر روشنی را برای خود متصور خواهید داشت .
هدف گذاری بلند مدت نیز این مزیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد که یک دید کلی از آینده خود داشته باشید و بر اساس آن فعالیت های خود را تنظیم کنید .
تکنیک دوم : آماده سازی
تکنیک و راهکار دوم ، آماده سازی است که هر نوع آماده سازی را شامل می شود که در لیست زیر مشاهده می کنید :
- آماده سازی از لحاظ روحی و روانی
- آماده سازی از لحاظ فردی و شخصی
- آماده سازی مکان و فضای مناسب برای مطالعه
- آماده سازی منابع مطالعاتی اعم از کتب مختلف ، درسنامه ، تست و …
- آماده سازی خود برای امتحان و آزمون های آزمایشی
- و ….
تکنیک سوم : برنامه ریزی
مهمترین رکن و تاثیرگذار ترین تکینک ، انجام برنامه ریزی صحیح و اصولی متناسب ست .
این برنامه ریزی به طور قطع باید شخصی سازی شده باشد و متناسب با سطح توانایی های دانش آموز باشد به گونه ای که بتواند به سهلوت آن را اجرایی کند .
ناکامی در اجرای به موقع و کامل برنامه ریزی مطالعاتی ، تبعات جبران ناپذیری را برای دانش آموز ایجاد می کند که مهمترین آن افت انگیزه و رغبت و همچنین کاهش عملکرد تحصیلی است .
بنابراین معلمان ، مشاوران و سایر عوامل آموزشی باید نحوه صحیح اجرای برنامه ریزی را به دانش آموزان آموزش بدهند و آن ها را در این زمینه یاری سازند .
تکنیک چهارم : تقویت اراده و تلاش
اگر سایر عوامل موثر بر یادگیری را فراهم کنیم و تا حد مطلوبی در اختیار دانش آموز قرار بدهیم اما تلاش و اراده ای را از سوی وی مشاهده نکنیم ، به طور قطع امر یادگیری صحیح و اصولی محقق نخواهد شد .
ان تکنیک ، یک راهکار شخصی است که با جنبه های فردی و ابعاد مختلف وجودی دانش آموز ارتباط پیدا می کند .
بنابراین آموزش شخصی سازی شده این راهکار یعنی تکنیک ” تقویت اراده و تلاش ” برای هر دانش آموز ضرورت پیدا می کند .
در این آموزش علاوه بر خود فرد ، عوامل دیگری نیز موثر و دخیل هستند که برخی از آن ها به شرح زیر است :
- والدین
- خانواده
- محیط اجتماعی
- معلمان
- مدیران مدرسه
- عوامل آموزشی
- و …
تکنیک پنجم : تثبیت و مرور
یکی از بهترین تکنیک های یادگیری ، راهکار ” تثبیت آموخته ها و مرور یادگیری های قبلی ” است .
قرار دادن ایستگاه های جبرانی و مرور مباحث خوانده شده در برنامه ریزی مطالعاتی ، آنقدر اهمیت دارد که نباید از نقش آن در یادگیری موثر غافل شد .
هنگامی که یک دانش آموز ، مبحثی را مطالعه می کند و سپس آن را در نقاط زمانی مختلف مرور می کند ، موجب این امر می شود که همه آن چه فرا گرفته را در ذهنش تثبیت کند ، در نتیجه به موفقیت تحصیلی دست یابد .
نکته آخر این است که همه این راهکار ها و تکنیک ها می بایست همانند یک پازل در کنار هم قرار بگیرند و در تعامل باهم در افزایش کیفیت مطالعه دانش اموز به کار گرفته شوند .
تکنیک های یادگیری رابطه مستقیمی با پیشرفت تحصیلی دارد . بنابراین اهمیت آموزش این راهکار ها در سال های اول آموزش در مدرسه ، ضرورت بیشتری پیدا می کند .
جهت دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با ” تکنیک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی ” پیج اینستاگرام ما را دنبال کنید :
پیج اینستاگرام :
konkur.info.official