رشته مشاوره یکی از رشته های زیر گروه ۵ انسانی در کنکور سراسری می باشد که هدف آن راهنمایی کردن و مشورت دادن به افراد نیازمند برای حل مشکلات آنها در امورات مختلف است. امروزه با توجه به زندگی های پر مشغله و پر مشکل انسان ها، استفاده از رشته مشاوره برای پاسخگویی به دغدغه های ذهنی افراد به یک ضرورت تبدیل شده است. بنابراین می توان مشاوران را از پیشگامان ارتقای سلامت روانی در جامعه محسوب کرد، چرا که در صورت انجام وظایف خود به صورت درست می توانند به حل و فصل بحران های جامعه و افراد آن بپردازند. همپوشانی این رشته با رشته ی روانشناسی باعث می شود تا داوطلبان علاقه مند به حوزه ی سلامت روان که با رتبه شان در رشته ی روانشناسی پذیرش نخواهد شد، به آن روی آورند. این رشته در مقطع کارشناسی بدون گرایش است و در مقطع ارشد دارای ۴ گرایش مشاوره خانواده، تحصیلی، شغلی، و توان بخشی است. ما در این مقاله به معرفی صفر تا صد رشته مشاوره و تفاوت آن با رشته روانشناسی می پردازیم.

تفاوت رشته مشاوره با روانشناسی

برای پاسخ به این سوال باید به زمینه های مطالعاتی و شغلی و کاربردی هر دو رشته پرداخت تا متناسب با شرایط خود بتوانیم یکی را انتخاب کنیم. رشته مشاوره در برگیرنده علوم به هم پیوسته است که با به کارگیری مبانی، اصول و فنون روانشناسی به راهنمایی و مشاوره افراد برای بهبود و حل تعارضات خانوادگی، ارتقای فضای آموزشی و تشخیص و حل مشکلات روانی می پردازد و این می تواند تفاوت اصلی آن با رشته روانشناسی باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که رشته مشاوره تا حدود زیادی با رشته روانشناسی دارای همپوشانی است و اکثر داوطلبان روانشناسی ممکن است این رشته را برای تحصیل انتخاب کنند. علاوه بر این زمینه مطالعاتی رشته روانشناسی و مشاوره در حوزه مطالعه و بررسی روانشناختی قرار می گیرد با این تفاوت که رشته روانشناسی، اختلالات روانی را آسیب شناسی و حل می کند و تمرکز آن بر روی آشفتگی های روحی و روانی است اما رشته مشاوره از یافته های رشته روانشناسی در زمینه های مختلف استفاده می کند. همچنین رشته روانشناسی یک رشته تحقیقاتی می باشد ولی رشته مشاوره بسیار کاربردی است. این دو رشته کاملاً مجزا از یکدیگر هستند. هدف از رشته روان شناسی درمان بیماری های روان شناختی می باشد که شامل بسیاری از افراد جامعه نیز می شود، اما مشاوره رشته ای است که به افراد نیازمند در حل مشکلات روزمره زندگیشان راهنمایی می دهد. به طور کلی باید گفت که تفاوت اصلی این دو رشته در این است که مراجعین به روانشناس لزوما با مشکلاتی در روان و روح خود مواجه هستند، در حالی که مخاطبین مشاوران همه افراد جامعه می توانند باشند. همچنین تفاوت دیگر این دو رشته این است که برای ورود به رشته مشاوره صرفاً از طریق رشته علوم انسانی می توان اقدام کرد، در حالی که روانشناسی رشته ای شناور بوده و می توان از سایر رشته ها همچون تجربی و ریاضی نیز به آن وارد شد.

فارغ‌التحصیلان رشته روانشناس و مشاور

فارغ‌التحصیلان روانشناس و مشاور هر دو به فعالیت در حیطه‌ی روان‌شناختی مشغول می‌شوند با این تفاوت که واحدهای درسی رشته‌ی مشاوره بر نظریه‌های روانشناسی، فنون مشاوره و نظریه‌های شخصیت متمرکز است اما در رشته‌ی روانشناسی تأکید بر مباحث آسیب‌شناسی و اختلالات روانی بیشتر است. بنابراین درصورتی‌ که علاقه‌مندی اساسی‌تان کار در حوزه‌ی سلامت روان است، می‌توانید تفاوت‌های این دو را تا حد زیادی نادیده بگیرید و دست به انتخاب بزنید. درمقاطع بالاتر نیز مشاوران به بررسی مسائل روانی نسبتاً خفیف‌تر با تأکید بر روش‌های درمانی می‌پردازند اما روانشناسان بالینی، با شناسایی و درمان اختلالات سر و کار بیشتری دارند.

دروس رشته مشاوره

دروس عمومی: ۲۰ واحد

مبانی نظری اسلام

ادبیات فارسی

اخلاق اسلامی

آشنایی با منابع اسلامی

زبان عمومی

انقلاب اسلامی

تربیت بدنی ۱ و ۲

تاریخ و تمدن اسلامی

دروس پایه و اصلی: ۷۶ واحد

ریاضیات پایه

آمار استنباطی

آمار توصیفی

آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی، متوسطه

اصول فلسفه آموزش و پرورش

سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی و روانشناسی

روش تحقیق در علوم تربیتی و روانشناسی

روش ها و فنون تدریس

مقدمات مدیریت آموزشی

تولید و کاربرد مواد آموزشی

مبانی جامعه شناسی

جامعه شناسی آموزش و پرورش

انسان از دیدگاه اسلام

فیزیولوژی انسان

خانواده در اسلام و ایران

روانشناسی عمومی

روانشناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی

روانشناسی رشد ۱ و ۲

روانشناسی اجتماعی

روانشناسی تربیتی

روانشناسی یادگیری

روانشناسی شخصیت

روانشناسی و آموزش و پرورش افراد استثنایی

آسیب شناسی روانی ۱ و ۲

اختلالات یادگیری

بهداشت روانی

مسائل نوجوانان و جوانان

آسیب شناسی اجتماعی

مبانی راهنمایی و مشاوره

روش ها و فنون راهنمایی و مشاوره

دروس تخصصی: ۳۳ واحد

راهنمایی و مشاوره تحصیلی

راهنمایی و مشاوره شغلی

کاربرد آزمون های هوش

استعداد و رغبت در مشاوره

کاربرد آزمون های تشخیص و شخصیت در مشاوره

نظریه های مشاوره و روان درمانی

راهنمایی و مشاوره گروهی

مشاوره خانواده

مددکاری اجتماعی

روش های تغییر و اصلاح رفتار

متون زبان تخصصی

پروژه تحقیقاتی

تمرین عملی راهنمایی و مشاوره ۱ و ۲

دروس اختیاری: ۶ واحد

بازی درمانی

تغییرات اجتماعی

خانواده نابسامان و عوامل آن

مقدمات روانپزشکی

سازمان و قوانین آموزش و پرورش ایران

سازماندهی و اداره خدمات راهنمایی و مشاوره

مبانی کامپیوتر

برنامه نویسی کامپیوتر

روانشناسی هنر و تبلیغات

جامعه شناسی ارتباطات

روش های تحلیل سیاسی

هنر و خوشنویسی

بهداشت عمومی و کمک های اولیه

منطق

تاریخچه هنر و هنر اسلامی

آشنایی با دفاع مقدس

 وظایف و مسئولیت های مشاور

وظایف و مسئولیت های متخصصان رشته مشاوره و مشاوران به حوزه کاری و گرایشی که در آن فارغ التحصیل شده اند بستگی دارد چرا که وظایف یک مشاوره خانواده با یک مشاور شغلی می تواند بسیار تفاوت داشته باشد لذا به صورت کلی وظایف و مسئولیت هایی که در پایین ذکر شده اند برای مشاوران قابل تصور است:

برقراری رابطه دوستانه با مراجعه کنندگان

به دست آوردن اطلاعات لازم از طریق تعامل پویا با مراجعه کنندگان

استفاده از آزمون های روانشناختی برای دادن خدمات راهنمایی و مشاوره بهتر

شناختن مشکل مراجعه کنند و درک احساسات او

شناساندن گزینه های خوب به مراجعه کنندگان

کمک به مراجعه کننده برای ارتباط موثر با خود و محیط اطراف

رعایت کردن اصل رازداری

احترام گذاشتن به شخصیت و شان مراجعه کنندگان

مطلع بودن از مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و روز جامعه

دانشگاه های پذیرنده رشته مشاوره

همانطور که می دانید به دلیل افزایش مشکلات و پیچیدگی ها و در آمیختن آن ها با هم، شرایط نامساعد و پرفشار، انواع فشارهای روانی و استرس هایی که در ابعاد مختلف زندگی افراد به وجود می آید احتیاج به نیروهای مشاور ماهر و کاردان هر روز بیشتر می شود. لذا بسیاری از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در راستای تحقق بخشیدن به این هدف، هر سال اقدام به جذب دانشجو می کنند که لیست این دانشگاه ها به صورت زیر می باشد:

لیست دانشگاه های مورد پذیرش کارشناسی مشاوره و راهنمایی در سال های اخیر
دانشگاه علامه طباطبایی	دانشگاه شهید مدنی آذربایجان	دانشگاه لرستان
دانشگاه تهران	دانشگاه محقق اردبیلی	دانشگاه اراک
دانشگاه الزهرا	دانشگاه خوارزمی	دانشگاه هرمزگان
دانشگاه شهید بهشتی	دانشگاه شهرکرد	دانشگاه اردکان
دانشگاه اصفهان	دانشگاه بجنورد	دانشگاه های غیرانتفاعی و…
دانشگاه تربیت معلم تهران	دانشگاه کردستان	دانشگاه آزاد اسلامی
دانشگاه شهید چمران اهواز	دانشگاه حضرت معصومه	و دانشگاه های مندرج در دفترچه انتخاب رشته کنکور
دانشگاه رازی	دانشگاه گیلان

گرایش‌های رشته مشاوره در مقطع کارشناسی ارشد

– مشاوره خانواده

مشاوره خانواده می‌تواند در زمینه‌های رفع دعوای زناشویی، افزایش صمیمیت میان زوجین، درمان مشکلات بین همسران، رفع دعوا با مادرزن و پدرزن و یا خواهرزن، رفع مشکلات با مادرشوهر و پدرشوهر، خیانت و دگرخواهی عاطفی، مشاوره پیش از طلاق و نجات زندگی و بهبود زندگی زناشویی به افراد مشاوره دهد.

– مشاوره تحصیلی

در زمینه روش‌ها و تکنیک‌های مطالعه و درس خواندن به کودکان و نوجوانان کمک کند. پیشرفت تحصیلی، روش برنامه‌ریزی درسی و ایجاد انگیزه مطالعه، موضوعاتی است که مشاور تحصیلی باید در مورد آن تخصص داشته باشد.

– مشاوره شغلی

آگاهی در مورد زمینه‌های شغلی و بسترهای موفقیت شغلی، ایجاد انگیزه و تکنیک‌های ارتباطی و انگیزشی از مهم‌ترین درس‌ها این رشته است.

– مشاوره توان‌بخشی

همان‌طور که از نام این گرایش نیز مشخص است، دانشجویان در آن به مطالعه‌ی وضعیت معلولان، سالمندان، معتادان و افراد توان‌یاب ارثی یا اکتسابی و نحوه‌ی بازتوانی آن‌ها خواهند پرداخت و درصورتی‌ که قصد کار با چنین گروه‌هایی را دارید، می‌توانید در مقطع ارشد وارد مشاوره‌ی توان‌بخشی شوید که نسبت به گرایش‌های دیگر، نوپاتر است و یکی از ضرورت‌های اساسی به‌حساب می‌آید.

مزایا و معایب رشته مشاوره

هر رشته به فراخور فلسفه وجود خود و هویتی که دارد دارای مزایا و معایبی نیز می باشد لذا رشته مشاوره هم از این امر مستثنی نیست و حائز مزایا و معایبی در سطوح مختلف می باشد که به صورت زیر لیست بندی می شود:

مزایای رشته مشاوره

امکان فعالیت در فضاهای متنوع شغلی

داشتن بازار کار خوب و رو به رشد

ارتباط گسترده با طیف های مختلف جامعه

داشتن زمینه و مفاهیم انسان دوستی

داشتن احترام و اعتبار در میان مردم

معایب رشته مشاوره

داشتن فرسودگی زیاد به دلیل برخورد داشتن با مشکلات مردم

وقت گیر بودن

ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

رشته مشاوره یکی از رشته های تخصصی گروه علوم انسانی می باشد و لذا داوطلبان کنکور سراسری این رشته حتما بیاد از گروه انسانی وارد این رشته شوند. رشته مشاوره در مقطع کارشناسی هیچ گرایشی ندارد و فارغ التحصیلان بعد از گذراندن دوره کارشناسی می توانند در مقطع ارشد در چهار گرایش ممشاوره خانواده، مشاوره شغلی، مشاوره تحصیلی و توانبخشی در مقطع ارشد به ادامه تحصیل بپردازند. شایان ذکر است که برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری مشاوره هم گرایشی وجود ندارد و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی از دوره کارشناسی ارشد می توانند همان چهار گرایش را در دوره دکتری هم ادامه دهند. براساس اطلاعیه های سازمان سنجش، داوطلبانی که از تمامی رشته های علوم تربیتی، کلیه گرایش های مشاوره و راهنمایی، تمامی رشته های با گرایش علوم تربیتی، کلیه گرایش های رشته روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی مجاز هستند بدون هیچ مشکلی به تحصیل در دوره دکتری مشاوره بپردازند. ناگفته نماند که داوطلبان در مقطع دکترا ملزم به گذراندن ۵۰ واحد درسی می باشند که ۳۲ واحد آن درس های این رشته و ۱۸ واحد دیگر هم به رساله دوره دکترا اختصاص می یابد.

پیج اینستاگرام :
konkur.info.official