در این مطلب به بررسی نقش والدین در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کنکوری و رابطه آن با موفقیت تحصیلی خواهیم پرداخت و توصیه هایی را در جهت بهبود عملکرد والدین ارائه خواهیم داد .
از زمانی که کودک چشم به جهان می گشاید ، خانواده و طرز تفکر والدین ، طرز تفکر و رشد کودک را بر اساس معیار ها و اعتقادات خود پی ریزی می کند .
یکی از معیار هایی که بر روی عملکرد کودک تاثیر گذار است ، اهداف تحصیلی و شغلی است که توسط والدین و خانواده تعیین می شود .
خانواده اولین نهادی است که کودک در آن رشد و پرورش می یابد و ویژگی های شخصیتی و اهداف فرد را مشخص می کند .
بنابراین نوع برخورد و برنامه ریزی والدین ، برای دانش آموزان به ویژه دانش آموزان کنکوری ، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که دورنما و اهداف بلند مدت تحصیلی ، ابتدا در محیط خانواده تجلی می باید .
در کنار والدین ، نقش مدرسه و معلمان و سایر عوامل آموزشی ، می تواند نقش بسیار مهمی را در موفقیت تحصیلی و پیشرفت دانش آموزان تضمین کند .
کنکور ، یکی از مسائلی است که درگیری بیشتر والدین با دانش آموزان را طلب می کند . به گونه ای که دیدگاه والدین و سرمایه گذاری آن ها در این جهت ، مستقیما بر روی پیشرفت تحصیلی دانش آموز موثر است .
در ادامه مطلب می توانید نکات تکملی را در رابطه با نقش والدین در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مطالعه بفرمایید .
نقش والدین در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
یکی از عوامل بسیار مهم و کمک کننده در رشد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کنکوری ، چگونگی رفتار ، واکنش و ارتباط والدین با فرزندان است .
نوع برنامه ریزی و رابطه دانش آموزان با والدین میتواند تاثیر بسزایی در رشد تحصیلی فرزندان داشته باشند.
آماده سازی امکانات و مهیا کردن شرایط مساعد ، هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ روانی و عواطفی ، از وظایف اصلی والدین بوده که نقش مهمی را در موفقیت تحصیلی فرد ایفا می کند .
چنان چه والدین بتوانند از جهات مختلف ، مثلا از لحاظ اقتصادی ، فرهنگی ، روانی و … شرایط مناسب و مطلوبی رابرای کودک فراهم کنند ؛ می توانند موفقیت تحصیلی دانش آموزان خود را تا حدودی تضمین کنند .
همانطور که می دانیم خانواده اولین نهاد زندگی اجتماعی است که فرد در آن رشد و پرورش پیدا می کند ؛ نهادی که شاکله و اساس شخصیت و آینده فرد در آن پایه ریزی می شود .
بنابراین می توان نتیجه گرفت که نوع رفتار و نحوه آینده نگری والدین ، میتواند در شکلگیری عادت ها، انگیزهها و اندیشههای فرد تاثیر مهمی داشته باشد.
به طور مثال اگر فردی در خانواده ای پرورش یابد که به ارزش های فرهنگی ، تحصیلی ، اخلاقی و اجتماعی پایبند است ؛ می تواند در آینده نیز نقش مطلوب تری را در جامعه ایفا کند و نسبت به مقاصد تحصیلی ، اهداف و گام های بزرگتری را برای خود برگزیند .
اما برعکس اگر فرد در محیطی پرورش پیدا کند که نسبت به امور تحصیلی و کسب آموزش های مختلف بی اهمیت و بی توجه باشد ؛ نمی تواند عملکرد قابل قبولی را برای پیشرفت تحصیلی ارائه دهد .
بنابراین نوع نگرش والدین و نگاه آن ها به مقاصد تحصیلی و شغلی ؛ مستقیما بر روی انگیزه و هدف گذاری دانش آموزان مرتبط است .
نقش والدین در کاهش اضطراب دانش آموزان
یکی از وظایف بسیار مهمی که والدین در قبال فرزندان خود دارند ، این است که محیطی آرام و بدون تنش و اضطراب را برای تربیت فرزند خود مهیا کنند .
آماده کردن چنین محیطی در دوران کنکور و تحصیل فرزند از اهمیت بیشتری برخوردار است ؛ چنان چه که زمینه اصلی موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموز ، در ایجاد چنین جو و محیطی رقم می خورد .
تلقین ها و آرامشی که محیط خانواده به فرد القا می کند ، مستقیما بر روی انتخاب اهداف و وضعیت تحصیلی دانش آموز تاثیر گذار است .
این مورد بسیار مشاهده شده است که خانواده و والدین ، فرزند خود را به سمتی سوق می دهند که خودشان به آن مقصد یا هدف نرسیده اند ، اما اکنون این انتظار را دارند که فرزندنشان جای خالی این کمبود را برای آن ها پر کند .
وجود چنین شرایطی آثار مخربی را برای دانش آموز فراهم می کند به گونه ای که باعث بالا رفتن اضطراب و استرس و کاهش اعتماد به نفس در فرد می شود .
هر قدر که خانواده در ایجاد جو آرامش بخش و فراهم نمودن محیط مساعد و مناسب برای آرامش دانش آموز موفق تر عمل کند ، موفقیت و پیشرفت تحصیلی فرد نیز تضمین خواهد شد .
بنابراین میان رفتار والدین در جهت کسب آرامش و کاهش استرس با افزایش موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ، رابطه مستقیمی وجود دارد .
نقش والدین در افزایش خودباوری دانش آموزان
افزایش حس اعتماد به نفس و ایجاد خودباوری در فرد ، بستگی به نوع برخورد و رفتار والدین دارد .
ایجاد چنین حسی در دوران تحصیل فرزند ، به خصوص در دوران کنکور ، اهمیت بیشتری پیدا می کند به گونه ای که مطالعات نشان داده اند که میان خود باورری فرد و موفقیت تحصیلی او رابطه مستقیمی وجود دارد .
خانواده اولین نهاد اجتماعی است که می تواند حس خودباوری و عزت نفس را در کودک ایجاد کند .
تشویق ها و ترغیب ها و همچنین تقویت هایی که از سوی والدین به دانش آموز ارائه می شود ، می تواند نقش به یزایی را در موفقیت تحصیلی فرد ایفا کند .
والدینی که دائما حس اعتماد به نفس فرزند خود را سرکوب می کنند و با مقایسه های بی جا و انتظارات نامعقول ، اعتماد به نفس و خودباوری را در فرد از بین می برند ؛ موجب می شوند که چنین فردی نتواند عملکرد مطلوبی را در هر زمینه ای (تحصیلی ، شغلی ، احتماعی و …) از خود نشان دهد .
نتیجه چنین رفتاری از سوی والدین ، ایجاد حس حقارت در فرد است که صدمات و پیامد های جبران ناپذیری عاطفی و روانی را در فرد ایجاد می کند .
بنابراین خانواده اولین نهادی است که موجب می شود فرد نسبت به توانایی ها و استعداد های خود ایمان داشته باشد و بتواند با اعتماد به نفس عملکرد مطلوبی را از خود نشان دهد .
چندین توصیه کلیدی به والدین
- در جدول زیر می توانید چندین توصیه را در جهت پیشرفت تحصیلی فرزند خود مشاهده کنید :
ردیف | توصیه های مهم به والدین |
۱ | مهیا کردن امکانات اقتصادی لازم برای تحصیل فرزند خود |
۲ | فراهم نمودن محیط گرم و آرامش بخش و بدون از استرس برای تحصیل دانش آموز |
۳ | داشتن ایمان و باور به توانایی های فرزند خود |
۴ | استفاده از تقویت ها و آشنایی با روش های ایجاد رفتار مطلوب در دانش آموز |
۵ | برقراری روابط سازنده با معلمان و عوامل اجرایی مدرسه |
۶ | پیگیری وضیعت تحصیلی و همکاری با معلمان جهت برطرف نمودن مشکلات درسی |
۷ | عدم مقایسه فرزند خود با دیگران و نداشتن انتظارات نامعقول فراتر از توانایی های فرد |
۸ | و …. |