تمرکز یکی از اساسی ترین پیش نیازهای مطالعه موثر و با کیفیت است.
تمرکز یعنی تواناییِ متمرکز کردن ذهن بر روی یک موضوع / شی یا فکر و بیرون راندن تمام افکار / ایدهها / احساسات و هیجانهای نامربوط از ذهن قدرت تمرکز حواس یعنی به جایِ از این شاخه به آن شاخه پریدن و از دست دادن توجه / زمان و انرژی، در هر زمان تنها یک کار انجام بدهید.
به عبارتی دیگر تمرکز همان قدرت پرورش ذهن است که به شما کمک می کند تا عملکرد بهتری در زمان مطالعه داشته باشید و گام ها بلندتری در مسیر موفقیت بردارید.
تمرکز یک امر اکتسابی است که در طول زمان بدست می آید.
اگر دچار عدم تمرکز حواس در زمان مطالعه و یا اصطلاحا حواس پرتی هستید نگران نباشید این امر ذاتی نیست و با تلاش شما در طول زمان دچار تغییر خواهد شد.
توجه داشته باشید که تکرار مداوم اینکه من ذاتا فرد حواس پرتی هستم ذهنیت شما را نسبت به توانمندی هایتان تغییر می دهد و سبب افت عزت نفس شما خواهد شد.
به یاد داشته باشید که هیچ مشکلی بدون راهکار نیست پس بدون افت انگیزه و عزت نفس در این مسیر حرکت کنید و سعی کنید راهکارهای موثر بر افزایش تمرکز حواس در زمان مطالعه را یاد بگیرید.
علل عدم تمرکز در زمان مطالعه
عدم تمرکز در زمان مطالعه علل مختلفی دارد که باید به آن بپردازید.
توجه کنید که تا زمانی که منشا یک اختلال را پیدا نکنید نمی توانید آن را حل کنید.
حواس پرتی دو منشا اساسی دارد :
۱ ) منشا درونی
۲ ) منشا بیرونی
۱ ) منشا درونی
عبارت است از افکار و اندیشه هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس ایجاد میکنند.
این موانع شامل مواردی مانند نگرانی، گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی و… است.
یکی از مهم ترین موانع درونی عدم تمرکز حواس حالات روحی و روانی فرد در زمان مطالعه است، بهتر است مطالعه را زمانی انجام دهید که در بهترین حالت روحی و روانی خود قرار دارید.
۲ ) منشا بیرونی
هر آنچه در محیط بیرون و محیطی که در آن در حال مطالعه هستید سبب عدم تمرکز حواس شما شود.
منشا بیرونی حواس پرتی اغلب مربوط به محیطی می شود که در آن مطالعه می کنید.
عدم تمرکز و حواس پرتی اغلب منشا درونی دارد و معمولا به آشفتگی های ذهنی فرد مربوط می شود.
رفع منشا بیرونی بسیار ساده تر از منشا درونی تمرکز حواس است.

راهکارهای افزایش تمرکز در زمان مطالعه
اگر به دنبال افزایش قدرت تمرکز در زمان مطالعه هستید موارد زیر را با دقت مطالعه کنید :
۱ ) طرح سوال در زمان مطالعه
در حین مطالعه از خود سوال بپرسید.
طرح سوال در زمان مطالعه رشته افکار شما را کنترل می کند و سبب می شود شما در جو مطالعه باقی بمانید.
فعالیت ذهن شما در زمان مطالعه سبب افزایش قدرت تمرکز و مانع از ایستایی می شود.
طرح سوال باعث می شود تا ذهن شما در زمان مطالعه فعال و به دنبال پاسخ باشد و همین امر سبب جلوگیری از هر گونه حواس پرتی و عدم تمرکز می شود. توجه داشته باشید که زمانی که تمام ذهن شما معطوف به انجام کاری است (پیدا کردن پاسخ سوال) هیچ عاملی سبب حواس پرتی شما نمی شود.
۲ ) خط کشیدن زیر مطالب
مطالب مهم متن کتاب را با خط کشی زیر آنها از سایر مطالب متمایز کنید.
تفاوت ظاهری مطالب مهم تر سبب می شود در زمان مطالعه تمرکز بیشتری روی آن ها داشته باشید و در زمان مرور نیز آن ها را با تاکید بیشتری مطالعه کنید.
۳ ) استفاده از راهنما در زمان مطالعه
در زمان مطالعه از یک وسیله به عنوان راهنما استفاده کنید تا چشم شما دچار سرگردانی بین خطوط نشود.
سرگردانی چشم میان خطوط علاوه بر تاثیر منفی در تمرکز کند خوانی و اتلاف زمان را هم به همراه دارد.
از یک خط بر / انگشت سبابه / مداد یا خودکار در زمان مطالعه استفاده کنید تا توجه به خطوط قبل و بعد حواس شما را از محتوای اصلی پرت نکند.
۴ ) تعیین بهترین زمان برای مطالعه
بهترین زمان برای مطالعه را انتخاب کنید.
بهترین زمان برای مطالعه زمانی است که شما علاوه بر آمادگی کامل جسمانی (عدم خستگی و کمبود انرژی) از نظر روحی / روانی و ذهنی آمادگی کامل برای دریافت و درک مفاهیم جدید را داشته باشید.
در واقع باید زمانی را برای مطالعه انتخاب کنید که تمام ظرفیت ذهنی شما در اختیارتان باشد تا بتوانید از آن در راستای درک مفاهیم و محتوای درسی استفاده کنید.
مثلا عادت مطالعه در شب یکی از عادات غلطی است که برخی شما دانش آموزان دارید که می تواند در بلند مدت آسیب های جبران ناپذیری را برای شما به دنبال داشته باشد.
برای مثال به یاد داشته باشید که بلافاصله پس از غذا خوردن (خصوصا ناهار یا شام) مطالعه نکنید؛ زیرا با پر بودن معده خون به سمت آن هجوم آورده تا غذا هر چه سریعتر هضم گردد و در نتیجه خون کمتری به مغز می رسد و احساس خواب آلودگی به فرد دست داده و سطح هوشیاری مغز کاهش می یابد. بنابراین پس از صرف غذا کمی استراحت کرده و بعد مطالعه را شروع کنید.
۵ ) تعیین بهترین محیط برای مطالعه
مکانی که در آن مطالعه می کنید در فرایند یادگیری شما بسیار موثر است.
بسیاری از عوامل حواس پرتی بیرونی مرتبط با مکانی است که در آن مطالعه می کنید.
محیطی که در آن مطالعه می کنید باید دارای ویژگی های یک محیط استاندارد برای مطالعه باشد.
ویژگی های محیط مطالعه استاندارد
- محیط مطالعه بهتر است ثابت باشد زیرا با تعویض چندباره محیط مطالعه زمان زیادی را برایسازگاری با محیط جدید از دست می دهید
- مرتب و منظم بودن محیط مطالعه (هر گونه بی نظمی در محیط مطالعه سبب حواس پرتی شما در طول مطالعه می شود)
- مکانی را برای مطالعه انتخاب کنید که انرژی خوبی را به شما منتقل کند
- سکوت نسبی بر قرار باشد (هر گونه آلودگی صوتی سبب برهم زدن تمرکز شما در زمان مطالعه می شود)
- دارای دما و نور کافی و استاندارد برای مطالعه باشد
- سعی کنید در محیطی مطالعه کنید که کمترین شلوغی و سایل مزاحم اطراف شما باشد (وجود هر گونه وسایل اضافه در اطراف سبب برهم خوردن تمرکز حواس شما می شود)
۶ ) تند خوانی
تند خوانی یکی از بهترین راهکارهای جلوگیری از حواس پرتی در زمان مطالعه است.
زمانی که مطالب را بی وقفه مطالعه کنید تمام حواس شما متمرکز بر محتوایی است که مطالعه می کنید و ذهن شما به دلیل سرعت در مطالعه فرصت پردازش به موضاعات فرعی را پیدا نخواهد کرد.
تند خوانی به ذهن شما اجازه آشفتگی و انحراف به سمت موضاعات متفرقه را نمی دهد.
تند خوانی علاوه بر افزایش تمرکز سبب صرفه جویی در زمان نیز می شود.
برای مطالعه کند خوانی و راهکارهای رفع آن کلیک کنید
۷ ) یادداشت برداری
یادداشت برداری در زمان مطالعه یکی دیگر از راهکارهایی است که مانع از حواس پرتی شما می شود.
یادداشت کردن نکات مهم یا به عبارتی خلاصه نویسی نوعی مطالعه فعالانه است که تمام ظرفیت ذهنی شما را معطوف به یادگیری محتوای مورد مطالعه می کند و سبب افزایش تمرکز می شود.
۸ ) افکار خود را یادداشت کنید
یکی از بزرگترین موانع درونی عدم تمرکز افکاری است در زمان مطالعه ذهن شما را درگیر می کند و اجازه پردازش به محتوای درسی را به ذهن شما نمی دهد.
برای رهایی از این افکار پیش از مطالعه هر آنچه به ذهن شما می رسد را روی برگه ای یادداشت کنید.
با این کار در واقعا هر آنچه در ذهن شما مانع از یادگیری و عدم تمرکز حواس می شود را روی کاغذ منتقل کردید و همین امر سبب می شود تا ظرفیت ذهنی شما به صورت آزادانه به تحلیل و پردازش آنچه مطالعه می کنید بپردازد.
۹ ) هدف داشته باشید
مطالعه هدفمند و برنامه ریزی شده از آشفتگی ذهن شما جلوگیری می کند و سبب می شود تمام ظرفیت ذهن شما معطوف به هدف تعیین شده باشد.
تعیین اهداف کوتاه مدت در زمان مطالعه یکی از موثر ترین روش های جلوگیری از عدم تمرکز حواس است.
در این حالت ذهن شما از یک شاخه به شاخه دیگر نمی رود.
عدم تمرکز و حواس پرتی یکی از بزرگترین موانع یادگیری / پرورش ذهن و پیشرفت تحصیلی است.
گاهی شما داوطلبی با ضریب هوشی فوق العاده هستید که به دلیل حواس پرتی در زمان مطالعه بازدهی لازم را از مطالعه خود دریافت نمی کنید و همین امر سبب افت عزت نفس و انگیزه شما می شود.
حواس پرتی یکی از جدی ترین علل افت تحصیلی در دانش آموزان است.
همه شما داوطلبانی که دچار این مشکل هستید فقط برای یک هفته کافیست زمان های تلف شده خود را محاسبه کنید و ببینید که این حجم از زمان اتلاف شده تا چه اندازه می توانست در پیشرفت تحصیلی شما موثر باشد.
پس حواس پرتی را جدی بگیرید و از راهکارهای پیشنهادی برای رفع این مشکل استفاده کنید.
امیدواریم با مطالعه مطالب فوق و بکارگیری راهکار های ارائه شده بتوانید گام بلندی را در مسیر موفقیت بردارید و هر روز بیشتر از قبل به تحقق رویاهای خود نزدیک شوید.
رویاهای خودتان را بسازید در غیر اینصورت فرد دیگری شما را برای ساختن رویاهایش به کار خواهد گرفت.
پیج اینستاگرام :
konkur.info.official