در این مطلب به تعریف استرس و عوامل ایجاد آن در دانش آموزان کنکوری خواهیم پرداخت و اطلاعات کاملی را پیرامون رفع آن ارائه خواهیم کرد .
کنکور یکی از مسائل و چالش های بزرگ هر دانش آموز و داوطلبی است چرا ک دریچه ای به سوی آینده شغلی و تحصیلی فرد تلقی می شود .
در این دوران به خصوص ، استرس و فشار روانی زیادی به خود فرد و همچنین خانواده او تحمیل می شود که کنترل آن یک امر اساسی به شمار می رود .
آنچه بیش از پیش در مورد دانش آموزان کنکوری اهمیت می یابد این موضوع است که استرس و عوامل ایجاد کننده آن ، باید در مراحل ابتدایی آن مورد بررسی قرار بگیرند و راهکارهای قابل قبولی برای رفع و کنترل آن پیشنهاد گردد.
یک فرد کنکوری ، در مسیر مطالعاتی خود ممکن است با یکسری مسائل ، مشکلات ، فراز و نشیب ها و … رو به رو گردد . بنابراین آماده سازی این دسته از دانش آموزان برای کنترل استرس خود و ادامه دادن به مسیر مطالعاتی ، توجه خاصی را می طلبد .
این توجه و این تلاش برای استرس و عوامل ایجاد آن در دانش آموزان کنکوری ، به افراد زیادی وابسته و مرتبط است که در لیست زیر می توانید برخی از عوامل را مشاهده کنید :
- خود فرد
- خانواده و والدین
- مدرسه
- عوامل حکومتی
- و ….
در ادامه مطلب ، تعریف کامل و جامعی از استرس بیان خواهیم کرد و عوامل موثر بر آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد .
استرس چیست ؟؟
در روانشناسی ، استرس ، فشار عصبی یا فشار روانی ، به معنی احساس نوعی فشار و تنش عصبی است که تنش و هر محرکی که در انسان ، ایجاد تنش کند، استرس زا نامیده میشود.
استرس انواع مختلفی دارد که مهمترین آن ها به شرح زیر است :
۱) استرس مثبت
این نوع استرس دارای فواید زیادی است و مقدار مناسبی از آن برای انجام فعالیت های هدفمند ضروری است .
مقدار اندکی از استرس میتواند دارای فوایدی از جمله افزایش تحرک و انگیزه در افراد باشد. این نوع استرس، استرس مثبت نامیده میشود .
۲) استرس منفی
این نوع استرس معایب و مشکلات زیادی را برای فرد ایجاد می کند به گونه ای که جنبه های مختلف جسمانی و روانی فرد را مختل می کند .
استرس شدید میتواند علاوه بر ایجاد مشکلات و بیماریهای روانی مانند افسردگی ، باعث ایجاد مشکلات بدنی مانند سردردهای تنشی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان، سکته قلبی و سکته مغزی در افراد شود .
عوامل ایجاد استرس چیست ؟
این عوامل در دانش آموزان کنکوری به دو بخش تقسیم می شوند :
- فاکتور های فردی
- فاکتور های محیطی
در ادامه مطلب به توضیح هر کدام از این عوامل خواهیم پرداخت و راهکار هایی را برای رفع آن پیشنهاد خواهیم کرد .
عوامل فردی به عواملی گفته می شود که مرتبط با خود فرد و شرایط اختصاصی او است . بعضی افراد ، ذاتا استرس بالایی را تجربه می کنند و شرایط جسمانی و خلقی آن ها موجب این می شود که در چالش های مختلف با استرس و فشار روانی بالاتری مواجه شوند .
این فاکتور ها تحت کنترل فرد است و شرایطی مثل نقش ، سن ، جنسیت ، خلق و خو و … را شامل می شود .
عوامل محیطی هم به فاکتور هایی گفته می شود که تمام جنبه های زندگی اجتماعی فرد را شامل می شود . مثلا مدرسه و والدین نقش به سزایی در ایجاد استرس و همچنین کنترل آن دارند . از طرف دیگر اگر از سوی مسئولان حکومتی شرایط عادلانه و مناسبی فراهم نشود ، موقعیت استرس آوری را برای فرد ایجاد خواهد کرد .
عوامل محیطی خارج از کنترل فرد است و عواملی مثل مشکلات موجود در محل کار یا تحصیلی ، تغییر شغل ، نقل مکان به یک شهر جدید و … را شامل می شود .
استرس و عوامل ایجاد آن در دانش آموزان کنکوری
- در جدول زیر می توانید برخی نشانه های استرس و عوامل ایجاد آن در دانش آموزان کنکوری را مشاهده کنید :
ردیف | عوامل ایجاد استرس در دانش آموزان کنکوری |
۱ | شرایط منحصر به فرد خلقی و جسمی در دانش آموزان کنکوری |
۲ | عدم برنامه ریزی مناسب |
۳ | عدم تحرک مناسب و فعالیت های ورزشی |
۴ | وجود والدین کنترل گر و عدم وجود شرایط روانی مناسب در خانواده |
۵ | عدم فراهم آمدن شرایط عادلانه و مناسب برای دانش آموزان ، از سوی مسئولان حکومتی |
۶ | مقایسه دانش آموزان با دوستان و همسالان خود |
۷ | عدم مدیریت زمان |
۸ | عدم وجود رژیم غذایی مناسب |
۹ | و ….. |
۱۰ |
راهکارهای رفع استرس در دانش آموزان کنکوری
- در جدول زیر می توانید برخی راهکارهای رفع استرس در دانش آموزان کنکوری را مشاهده کنید :
ردیف | راهکارهای کنترل استرس در دانش آموزان کنکوری |
۱ | انجام برنامه ریزی مناسب با در نظر گرفتن شرایط منحصر به فرد خلقی و جسمی |
۲ | انجام فعالیت های ورزشی مناسب و سبک |
۳ | همدلی والدین و مهیا کردن شرایط محیط خانواده ، برای مطالعه بدون استرس برای دانش آموزان |
۴ | ایجاد تمهدیات مناسب برای رشد و شکوفایی استعداد دانش آموزان از سوی مسئولان |
۵ | آشنایی معلمان و عوامل آموزشی در مدرسه با شرایط خلقی و روحی دانش آموزان در سنین مختلف |
۶ | باور به توانایی خود و عدم مقایسه با دیگران |
۷ | انجام تکنیک هایی برای کنترل و مدیریت زمان |
۸ | داشتن رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم |
۹ | مطالعه مستمر و اصولی و آشنایی با سبک مطالعاتی صحیح دروس |
۱۰ | و … |